Հոնապուր. սխտորը շատ չանեք

Ի՞նչ եփել այսօր․ հարցի պատասխանն իմ մայրը, նաև իմ մոր մայրը գրքերում են փնտրել՝ «Հայկական խոհանոց», «Խոհանոցային գաղտնիքներ», «Աշխարհը՝ խոհանոցում»։ Այս գրքերը վաղուց մեր տան գրապահարանից դուրս չեն եկել․ դրանց կարիքն արդեն չկա։ Աշխարհի բոլոր խոհանոցներն ու բաղադրատոմսերը հիմա համացանցում են։

Ուտեստի շտեմարանը մեր՝ հայկական խոհանոցի մասին է։ Այստեղ ենք գտել մոռացված հոնով ապուրը։

Հոնը թթվաշ համ ունի, հիմնականում այն օգտագործում ենք օղի կամ մուրաբա պատրաստելու համար: Քչերին է հայտնի, որ հայերը հոնով նաև ապուր են պատրաստել։ Այն եփել են հատկապես աշնանը, երբ հոնի բերքն առատ էր, իսկ առողջարար ուտեստներն անհրաժեշտություն էին։

«Հայ խոհարարական ավանդույթների զարգացման և պահպանման» ՀԿ նախագահ, խոհարար Սեդրակ Մամուլյանի օգնությամբ մենք էլ հոնով ապուր պատրաստեցինք ու համտեսեցինք։

Այս ապուրը համադրում է հոնի թթվությունը, բրնձի փափկությունը ու խոտաբույսերի բույրը։

Տավուշի մարզում հոնով ապուրն անվանել են «Փշեջուր», Արցախում` «Հոնի թթու», Լոռիում՝ «Հոնի սպաս»։ Այն մատուցվել է նաև Ամանորին՝ ակնկալիքով, որ նոր տարին էլ համով ու գունեղ կլինի։

Բաղադրություն

Հոնապուրի բաղադրատոմսը պարզ է, պատրաստելը՝ հեշտ։ Խոհարար Սեդրակ Մամուլյանը խորհուրդ է տալիս հոնի չիրը նախապես թրջել եռացրած ջրում, եթե ուզում եք ապուրը նռնագույն լինի։

Հոնը հարում ենք, մինչև դառնա նուրբ զանգված, հետո լցնում ենք եռացող ջրի մեջ: Երբ ջուրը սկսում է պղպջալ, ավելացնում ենք բրինձը՝ թողնելով, որ այն ներքաշի հոնի յուրահատուկ համն ու բույրը: Միասեռ խյուս ստանալու համար ավելացնում ենք ալրաջուր։ Եռման ընթացքում հավաքում ենք քափը։ Վերջում ավելացնում ենք աղ, մեղր և ուրց՝ ստեղծելով քաղցր ու աղի համերի նուրբ խաղ:

Եթե ուզում ենք համն ավելի ընդգծված լինի, ավելացնում ենք մանրացված սխտոր: Կան շրջաններ, որտեղ հավելում են սոխառած ու կարագ։